Cov Khub Tsis Sib Yuav, Nuj Nqis, thiab Vajtse

Thaum neeg sib yuav, nws muaj cov kevcai lijchoj ua siv rau txoj kev nyob ua ke. Cov kevcai no kuj tswj khoom thaum lawv txoj kev sib yuav xaus thaum sib nrauj. Piv txwv, thaum neeg sib yuav sib nrauj, Minnesota txoj kevcai hais tias muab cov khoom nkawv muaj sib faib kom ncaj ncees rau nkawv. Tsis hais leejtwg them rau dabtsi. Thaum ib khub nyob ua ke tsis sib yuav, cov kevcai no tsis raug lawv.

Yog koj thiab koj tus khub tsis xav sib yuav, yog ib qho zoo tswv yim rau neb los txiav txim siab txog cov khoom neb koom muaj ua ke yog neb tsis nyob ua ke lawm lossis yog dabtsi ua cas rau ib tug. Yog yuav tau coj mus hais hauv tsev hais plaub, nws yoojyim dua yog koj twb muaj lus sib pom zoo thaum pib lawm.

Koj tsis tau lav phij xauj rau koj tus khub cov nuj nqis tsuas yog vim neb nyob ua ke xwb. Koj tsuas lav phij xauj rau cov nuj nqis koj kam them xwb. Qhov no yog nuj nqis muaj koj npe lossis koj xee npe rau daim ntawv cog lus tias koj mam li them. 

Yog koj thiab koj tus khub neb muaj qhov nuj nqis ua neb ob lub npe, ces neb ob leeg lav phij xauj them rau nws. 

Piv txwv: Yog neb muaj daim “credit card” muaj neb ob lub npe rau hauv, neb ob leeg yuav tsum ua zoo xyuas kom them cov nuj nqis. Tsis hais leejtwg yuav cov khoom lossis txawm yog neb ib tug tsis xav yuav qhov khoom.

Qhov teebmeem txog sib cog lus ntawm qhov ncauj yog nws nyuaj muaj povthawj tias muaj tseeb. Tej zaum yuav nyuaj los hais kom tus kws txiav txim ntseeg tias nws muaj ib qhov lus cog tseg thiab tias koj ua raws li koj qhov koj tau cog lus.

Piv txwv: Yog koj kam los kho tsev kom tau tso koj lub npe rau hauv daim ntawv yuav tsev, koj yuav tsum muaj povthawj qhia rau tus txiav txim tias koj tau kho lub tsev lawm, koj siv nyiaj thiab sijhawm pestsawg, thiab ntxiv pestsawg rau tus nqi tsev lawm. Koj yuav tsum qhia kom tus kws txiav txim ntseeg tias koj ua tej no vim koj ntseeg tias nws muaj lus cog tseg. Vim tias tsis muaj ntaub ntawv tus kws txiav txim saib tau, nws yog nyob ntawm tus txiav txim ntseeg leejtwg. Koj swb tau rooj plaub yog tias tus kws txiav txim ntseeg koj tus khub es tsis ntseeg koj.

Tsuas yog tshe koj muaj daim ntawv lus cog tseg sau cia, nws tsis zoo txaus uas koj tus khub kam faib nws cov nyiaj khwv tau los lossis sau koj lub npe rau hauv daim ntawv yuav tsev los pauv rau ib yam dabtsi. Nws kuj zoo tsis txaus los hais tias koj qhov lus cog tseg yog raws li “yog ib tsev neeg.”

Yog koj thiab koj tus khub sib tso thiab tshwm hauv tsev hais plaub, daim ntawv cog lug sau cia yuav ua tau mus yoojyim tshaj. 

Yog koj tsis muaj daim ntawv cog lus sau cia, feem ntau cov khoom koj yuav thaum neb tseem nyob ua ke faib raws li leejtwg them rau dabtsi. Cov nyiaj txiag neb muaj ua ke faib raws li leejtwg yog tus khwv tau. Tej zaum muab cov khoom neb yuav ua ke faib lossis tej zaum koj yuav tau them rov qab tus nqi uas tus tom ub them rau qhov khoom.

Piv txwv: Yog koj yuav lub tsev muaj neb ob leeg npe, tsev hais plaub muaj  feem “muab faib” lossis phua koj cov cai. Tej zaum tsev hais plaub tias neb ib leeg muaj cai rau ib nrab ntawm lub tsev (50-50). Lossis tej zaum tsev hais plaub yuav txiav txim siab tias neb ib tug tau tsawg tshaj ib tug. Tej zaum tsev hais plaub yuav txiav txim kom muab lub tsev muag thiab muab qhov nyiaj faib raws li nyias tug.

Yog koj tus khub yog tus tswv rau lub tsev thiab koj tsis muaj daim ntawv cog lug sau cia, yuav nyuaj heev los hais tau kom tsev hais plaub ntseeg tias koj muaj cai rau lub tsev. Koj qhia tau rau tsev hais plaub txog nyiaj txiag lossis sijhawm koj siv los ua kom lub tsev zoo tshaj, nyiaj txiag siv yuav khoom vajtse, lossis sijhawm koj siv zov/tu menyuam, tabsis tej zaum tsev hais plaub tseem yuav txiav txim tias koj tsis muaj cai txog lub tsev thiab tej zaum koj yuav tsis tau dabtsi li.

Feem ntau muab tej khoom sau cia yog ib lub tswv yim zoo. Tsim nyog koj thiab koj tus khub xav txog ua ib daim ntawv “daim ntawv cog lus nyob ua ke” (cohabitation agreement). Daim ntawv cog lus nyob ua ke yog lus cog tseg sau cia los ntawm neb ob tug qhia txog khoom thiab nyiaj txiag hauv neb lub neej nyob ua ke thiab qhia tias xav kom ua li cas yog neb lub neej nyob ua ke xaus.

Yog neb sib tso lawm, neb paub meej tias leejtwg yuav tau qhov vajtse twg thiab leejtwg yuav them qhov nuj nqis twg.

Daim ntawv cog lus nyob ua ke hloov tsis tau daim ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neej, tabsis tsev hais plaub yuav kom ua raws li ntawd yog lub neej nyob ua ke xaus vim ib tug khub tag sim neej. 

Hauv Minnesota, yuav tsum muab daim ntawv cog lus nyob ua ke sau cia thiaj hais tau kom raws li. Yog koj thiab koj tus khub tsuas muaj sib cog lus ntawm ncauj xwb, tej zaum tsev hais plaub yuav tsis kom ua raws li. Rau daim ntawv cog lus nyob ua ke, koj yuav tsum sau tagnhro tej yam tseem ceeb uas koj thiab koj tus khub pom zoo thiab neb ob leeg yuav tsum xee npe rau daim ntawv cog lus.

Daim ntawv cog lus nyob ua ke qhia kom ua cas rau ntiag tug, nyiaj txiag, thiab tej nuj nqis. Lawv yog ib qho tswv yim zoo txhua zaus koj nrog koj tus khub nyob ntev lossis sib koom nyiaj khwv tau los thiab ntiag tug. Yim nyob ua ke ntev yim tseem ceeb kom muaj ntawv sib cog lus nyob ua ke.    

Lawv kuj tseem ceeb heev thaum muaj nyiag txiag khwv tau los txawv ntau heev ntawm koj thiab koj tus khub. Xws li thaum ib tug khwv tau cov nyiaj thiab yog tus tswv ntawm lub tsev thiab tus tom ub nyob tsev thiab tu cov menyuam. 

Nws muaj lwm txoj kev los qhia txog koj cov cai rau vajtse thiab nyiaj txiag, tabsis tej zaum nws yuav nyuaj dua thiab tej zaum yuav txuam sijhawm hauv tsev hais plaub dua li daim ntawv yoojyim cog lus nyob ua ke.

1. Sau Cia
2. Cov neeg xee npe
3. “Ua pauv” (Consideration)

Koj daim ntawv cog lus nyob ua ke yuav tsum muab sau cia thiab xee npe rau. Koj daim ntawv cog lus nyob ua ke kuj yuav tsum muaj (consideration) “ua pauv.” Ua pauv txais tias muab ib yam los pauv lwm yam. Piv txwv, koj koom siv koj tus khub qhov nyiaj khwv tau los ua pauv nyob tsev tu cov menyuam. Ua pauv tsis tas yuav sib npaug. Nws yog nyob tawm seb koj xav kom zoo li cas, tsuas yog koj yuav tsum qhia kom ntxaws txog nws hauv daim ntawv cog lus tseg.

Feem ntau, nws tsis yog ib qho tswv yim zoo los qhia txog neb txoj kev sib deev rau hauv daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke. Tej zaum tsev hais plaub yuav hais tsis tau kom ua raws li hauv daim ntawv cog tseg uas siv txoj kev sib deev los ua pauv rau daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke, ces zoo dua tsheg nws tawm. 

Cov tsev hais plaub tsuas hais kom ua raws li ntawv cog lus tseg nyob ua ke thaum tsis nyob ua ke lawm xwb. Tsis txhob ntxiv tej yam txog leejtwg yuav ua yam haujlwm dabtsi lossis them cov nqi twg thaum tseem nyob ua ke. Koj ua tau koj ib daig, daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke txawv hais txog leejtwg yuav ua dabtsi hauv koj lub tsev, tabsis tsev hais plaub yuav tsis hais kom ua raws li cov lus cog tseg no.

Nuj nqis
Koj thiab koj tus khub yuav tsum tham seb neb yuav ua li cas txog nuj nqis. Nws muaj ob peb yam nuj nqis neb yuav tsum coj los xav:

1. Cov nuj nqis koj thiab koj tus khub muaj ua ntej neb pib los nyob ua neej ua ke. Tej no kuj yog nqi qiv nyiaj kawm tawm, cov nqi credit card, nqi nyiaj hli yug menyuam, etc.
    
2. Cov nuj nqis koj lossis koj tus khub muaj thaum neb los ua neej nyob ua ke.  
    
3. Cov nuj nqis neb muaj sib koom thaum los nyob ua neej ua ke.

Cov “Credit Card”
Koj siv tau koj daim ntawv cog lus los txiav txim seb koj puas xav sib koom cov “credit card”, tsuas muaj koj lub npe rau hauv xwb, lossis sib koom rau tej co. Nco ntsoov, yog koj thiab koj tus khub muaj npe rau hauv daim card, neb ob leeg lav phij xauj txawm tias koj tsis paub txog lossis tsis tau tso cai rau qhov siv ntawd. Nov txhais tias yog koj tus khub mus yuav ib yam dabtsi kim heev siv daim card, lub tuam txhab credit card yuav tuav koj lav phij xauj txawm hais tias koj tsis paub txog lossis okay yuav qhov ntawd. Txiav txim siab seb yuav ua li cas rau cov credit card yog neb lub neej nyob ua ke xaus thiab leejtwg lav phij xauj them qhov nuj nqis credit card twg. 

Yog kuv tus khub mus txais nuj nqi ua kuv npe es kuv tsis paub txog?
Ib txoj kev cai tshiab hauv Minnesota pab tau koj yog hais tias koj tus txij nkawm txais nuj nqi ua koj npe (xws li credit card) es koj tsis paub txog. LOSSIS koj tus txij nkawm yuam koj lossis hawv koj mus txais qhov nuj nqi. Qhov no hu uas “economic abuse” ua phem txog nyiaj txiag. Tamsis no koj thov tau kom tus kws txiav txim zam cov nqi es koj tsis tau them. Koj yuav tsum yog ib tug neeg raug ua phem hauv vajtse, thab/ze, lossis raug yuav ua niam ntiav thiaj li thov tau qhov kev zam no.

Koj yuav tsum sau ntawv mus qhia qhov chaw sau nuj nqi paub thiab muab cov ntaub ntawv uas piav qhov teebmeem thiab qhia vim li cas koj thiaj tsis yog tus yuav tau them. Tej zaum tej yam ntawd yuav yog:

• daim ntawv ntawm tus ceev xwm
• ib daim ntawv sau qhia hais tias dag/ua tub sab hais tias yog koj
• koj daim ntawv sib nrauj, lossis
• ib daim ntawv cog lus ntawm koj mus rau cov chaw sau nuj nqi

Koj thov kom tus kws txiav txim zam koj tsis txhob tau them qhov nuj nqi lossis hais kom koj tus khub them. Koj muaj feem thov kom tus kws txiav txim muab cov ntaub ntawv khaws tsis pub leej twg paub yog koj yuav tsum tau kev ruaj ntseg es thiaj tsis raug ua phem yav pem suab.

Txoj kev cai tsis feem xyuam rau cov nuj nqi uas xws li tsev, tsheb, lossis nyiaj txais tom tsev ceev nyiaj. Cov nuj nqi hu uas “Secured” yog nuj nqi uas muaj “nyiaj cas.” Xws li ib lub tsheb uas tsis them txhua hli muaj cai tuaj cab lossis yog tsis them tsev muaj cai muab nws kaw “foreclosed.” Nws hais txog cov nuj nqi tshiab uas tshwm sim rau hnub lossis tom qab Ib Hli Ntuj Hnub Tim 1, 2024. Koj siv tsis tau rau cov nuj nqi qub ua ntej ntawd.

Lwm Yam Teebmeem
Koj sau tau lwm yam rau hauv koj daim ntawv cog lus tseg, xws li leejtwg tau menyuam thiab sijhawm niam/txiv saib menyuam thiab lwm cov kev txiav txim tseem ceeb thaum txoj sia kawg. Tabsis, tej zaum yuav muaj teebmeem kom ua raws li hais rau cov feem hais no, ces yog koj xav sau lawv rau hauv, nrog ib tug kws lij choj tham.

Tau. Yog neb xav tias neb yuav hloov dabtsi, neb ua tau. Neb ob leeg yuav tsum pom zoo rau cov kev hloov ntawd. Cov hloov ntawd yuav tsum muab sau cia thiab neb ob leeg yuav tsum xee npe. Yog koj tsuas xav hloov tej qho ntawm daim ntawv cog lus tseg thiab tseg lwm cov li qub, ces koj yuav tsum hais li ntawd rau hauv daim ntawv cog lus tseg tshiab. Hais kom meej tias koj hloov dabtsi thiab tseg lwm cov hauv daim tseem ntawv cog lug tseg nyob ua ke zoo li qub. 

Thaum ib tug neeg tag sim neej, tej ntiag tug thiab nyiaj txiag lawv tseg tom qab hu uas “vajtse” (estate). Thaum tus neeg muaj txij nkawm tag sim neej tsis muaj ntawv tso ntiag tug thaum tag sim neej, feem ntau cov khoom ntiag tug mus rau tus txij nkawm tseem muaj sia. Nws tsis zoo li no rau cov khub tsis sib yuav. Yog koj tsis sau koj tus khub lub npe rau hauv koj daim ntawv tso ntiag tug thaum tag sim neeg, lawv yuav tsis tau koj cov ntiag tug thaum koj tag sim neej. Koj cov ntiag tug mus rau koj cov txheeb ze lossis rau lub xeev yog koj tsis muaj txheeb ze.

Tus khub tsis tau yuav tsis suav tias yog suav tias tsev neeg. Daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke hloov yam nrog rau koj vajtse. Tabsis tsuas yog koj sau koj tus khub rau hauv koj daim ntawv ntiag thaum tag sim neej thiaj li muab txoj cai rau nws los tau koj cov khoom uas koj xav tseg rau nws.

Piv txwv, koj tau tso koj cov nyiaj khwv tau los ntau xyoo rau hauv tus askhauj hauv tuam txhab ceev nyiaj uas muaj koj npe xwb, thaum koj tag sim neej nws muaj $10,000 hauv koj tus askhauj. Yog koj tsis muaj daim ntawv tso ntiag tug thaum tag sim neej thiab ntawv cog lus tseg nyob ua ke, tagnrho cov nyiaj mus rau hauv koj vajtse thiab koj cov txheeb ze yuav tau txais  txawm tias koj tau nrog koj tus khub nyob tau 20 xyoo lawm. 

Tabsis, yog koj daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke tias koj thiab koj tus khub sib koom koj qhov nyiaj khwv tau los sib npaug ces nws muaj cai tau ib nrab ntawm qhov tsuas nyob hauv koj tus askhauj thaum neb lub neej nyob ua ke xaus. Ces koj tus khub muaj cai tau $5,000 ntawm cov nyiaj nyob hauv tus askhauj. Qhov $5,000 koj tug mus rau koj vajtse.

Yog koj muaj daim ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neeg tseg cov nyiaj hauv koj tus askhauj rau koj tus khub, ces koj tus khub kuj tau qhov $5,000 hauv koj vajtse thiab.

Daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke muab tau tej kev tiv thaiv rau koj thiab koj tus khub yog tias neb lub neej nyob ua ke xaus vim ib tug tag sim neej. Tabsis, vim koj sau daim ntawv cog lus tseg xav tias yuav hais kom ua raws li thaum tsis nyob ua ke lawm lossis thaum neb ib tug tag sim neej, koj yuav tsis txiav txim siab tib yam li koj ua rau daim ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neej. Daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke faib txhua yam rau koj thiab koj tus khub. Daim ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neej yeej tseem cia koj xaiv tso txhua yam rau koj tus khub yog koj xav. Daim ntawv faib ntiag tug yog txoj kev zoo tshaj los pab yug koj tus khub tom qab koj tag sim neej.

Pab sib yug rau hauv koj daim ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neej haj yam tseem ceeb yog koj nyob hauv lub tsev uas neb ib tug yuav xwb, los yog koj lossis koj tus khub tau tso tseg txoj haujlwm los tu cov menyuam lossis tu lub tsev. Tsuas yog tshe koj tus khub muaj tej cov cai rau lub tsev yuav los ntawm koj, los ntawm daim ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neej lossis daim ntawv cog lus tseg nyob ua ke, yuam tau koj tus khub tawm tom qab koj tag sim neej, txawm tias nws nyob hauv lub tsev tau ntau xyoo lawm.  

Muaj qhia ntxiv txog cov ntawv faib ntiag tug thaum tag sim neej thiab seb nws puas yog ib qho tswv yim zoo los ua ib daim, saib peb daim ntawv qhia Cov Lus Nquag Nug Txog Daim Ntawv Tseg Cov Cuab Tam Tom Qab Tas Sim Neej. 

Yog muaj menyuam txuam, nrog tus kws lij choj tham.

Hais tsis tau kom ua raws li sau hauv daim ntawv pom zoo nyob ua ke txog leejtwg tau cov menyuam. Lus ncig txog leejtwg tau menyuam thiab kev saib menyuam yuav tsum mus ua hauv tsev hais plaub rau tsev neeg.

Thaum cov khub sib yuav sib nrauj, tus kws txiav txim uas txiav txim rau qhov sib nrauj lossis sib cais txiav txim siab txog seb leejtwg tau cov menyuam. Thaum neb sib cais ua khub tsis sib yuav, tej zaum koj yuav tau ua dua ib ntawv tshiab rau hauv tsev hais plaub tsev neeg txog leejtwg tau menyuam.

Yog koj thiab koj tus khub sib yuav, koj daim ntawv pom zoo nyob ua ke khoo tsis tau tej nyiaj txiag ntawm neb lub neej nyob ua ke lawm. Cov cai siv rau tagnrho cov neeg sib yuav siv rau koj thiab. Tabsis tej zaum tseem siv tau koj daim ntawv pom zoo nyob ua ke los sib faib vajtse uas koj thiab koj tus khub muaj ua ntej neb sib yuav.

Saib peb daim ntawv qhia, Sib Yuav thiab Nuj Nqis Hauv Minnesota.