Fasaxa Shaqada: Jiro ama Geeri

FMLA waa sharci dowladda federaalku ay leedahay. Haddii aad xaq u leedahay (eeg qaybta xigta), waxa aad qaadan kartaa ilaa iyo 12-asbuuc oo arrin qoys ama caafimaad awgii laguu fasaxi karo iyadoon wax lacag ahi kuu socon muddo 12-bilood gudahood ah. Shaqadaada waa laguu heynayaa haddii aad qaadato fasaxa FMLA. Taasi waxa ay ka dhigan tahay in shaqadaada dib laguugu soo celiyo ama lagu siiyo mid u dhiganta dhamaadka fasaxaaga FMLA.  

Haddii uu kuu ururay fasax bukaan ama fasax caadi ah, waxa aad isticmaali kartaa mudada fasaxa FMLA. Waxaa laga yaabaa in madaxdaadu kugu khasbaan in aad isticmaasho. Mudada aad fasaxa ku jirto, ceymiskaaga caafimaadka waad heysaneysaa sidii adiga oo sheqeynaya oo kale. Waa in aad bixisaa lacagta bisha ee ceymiska.

Si aad xaq ugu yeelato  FMLA, waa:

1. U shaqeysaa loo shaqeeyaha sharcigu waajib kaga dhigayo fasaxa FMLA
2. In aad shaqeysay 1,250 saacadood 12ka bilood ee ka horeeya inta aanu fasaxa bilaaban. 

3. In aad ka shaqeyso goob ay 50 ama wax ka badan oo shaqaale ah ka shaqeeyaan ama meel u jirta 75 mayl, oo aad

4. Aad ka shaqeysay goobtaas ugu yaraan 12 bilood.

Sababta aad fasaxa FMLA u codsaneyso waa in ay noqotaa sabab sharcigu ogol yahay,  Taas waxaa ka mid ah mid kasta oo ka mid ah sababaha soo socda:

• Ma shaqeyn kartid xanuun aad u daran oo adiga ku haya darteed.
• Waxa aad u baahan tahay daaweyn xanuun aad u khatar ah oo ku haya. 
• Waxa aad u baahan tahay in aad xanaaneyso waalid, ilmo, ama xaaas/say oo dhibaato caafimaad heyso.

Waa in aad goobta shaqada siisaa 30 maalmood oo ogeysiis ah, haddii aad awoodo. Haddii aadan horey u wargelin, ogeysii sida ugu dhaqsaha badan. Waa in aad u sheegto goobta shaqada sababaha aad uga soo baxday shuruudaha FMLA. Kani waa xafiiskaaga shaqaada oo ogsoon in aad weydiisaneyso FMLA. Fasax bukaan oo aad weydiisato kaliya kuma filna.

Loo shaqeeyaha waxa uu ku weydiiisan karaa cadeyn ku saabsan dhibaatada, sida cedyn uu soo qoro dhakhtarkaaga. Loo shaqeeyaha waxa uu la xiriiri karaa dhakhtarkaaga si uu hubiyo macluumaadka. Fasax kaama doonayaan si ay sidan u sameeyaan.

Fiiro gaar ah: xaaladda caafimaadku waa in ay noqotaa mid aad khatar u ah. Xaaladdu waa mid aad khatar u ah haddii uu tahay “xanuun, dhaawac, naafanimo ama xaalad kale oo jirka ama dhimirka ah oo u baahan in bukaanka la dhigo isbitaalka ama u baahan dhakhar inuu gacanta ku hayo”

Cabasho u soo gudbi Wasaaradda Shaqada  ee Mareykanka, Qeyba Mushaharka Iyo Saacadaha Shaqada.

Ka soo wac 1-(866) 4USWAGE 1-(866- 487-9243).

Waxaa kale oo aad qabsan kartaa qareen si aad u diiwaangeliso dacwad.

FMLA wuu joogsanayaaba haddii qofkii xanuunsanaa uu geeriyoodo. Loo shaqeeyaha khasab kuma aha inuu fasaxa kuu siiyo dhimashada qofka qoyskaaga ka tirsan, laakiin waxaa laga yaabaa in loo shaqeeyuhu kuu ogolaado in aad fasax u qaado “fasaxa geerida.” Kala hadal ama akhri nidaamka u degsan loo shaqeeyaha. 

Haddii adiga qof aad kuugu dhow oo qoyska ka tirsan ay la il daran yihiin xanuun aad u daran ama xaalad caafimaad oo dhimirka ah dhimashada qofkaas dartiis, waxaa suurogal ah in aad qaadan karto fasaxa FMLA. Laakiin xaaladda caadiga ah ee ka dhalata geerida kama mid ah waxyaabaha uu ogol yahay fasaxa MFLA. 

Waqtiga Jiradda iyo Amaanka waa fasax lacagtu kuu socoto oo khasab ku ah in shaqadaddu ay ku siiso aan ka ahayn inaad tahay:

• shaqaale dowladda dhexe,
• qandaraasle madax banaan,
• tabaruce ama dab-damiye lacagta la siiyo markii la wacaba, tababaruce ama shaqaale gawaarida gurmadka degdeg ah oo lacag la siiyo markii la wacaba,
• mas’uul gobol oo la soo doortay, ama
• shaqaale beereed oo ku meelgaar ah 

Waa khasab inaad hesho lacagta caadiga ah ee lagu siiyo inta aad jiradda ku maqan tahay. Laakiin tani ma ay jirto haddii lacagta lagugu siiyo gundhig kale oo aan ka ahayn mushaar, ama saacadle. Sidda gunno ama shaqo markaa aad qabato oo hal ah.

Lacagta ee caadiga ah kuma ay jiraan:

• gunooyinku,
• lacagta dheer lacagta caadiga ah ee saacadii lagu shaqeeyo ee waqtiyadda qaarkood la bixiyo,
• saacadaha dheeraadka ah,
• lacagta siyaadadda ee la bixiyo faystooyinka ama maalmaha qaarkood ee asbuuca,
• burooyinka, ama
• bakhshiishka

Ogow: Hadddii lacag gunno ah uun aad ku shaqeeyso ama shaqo markaa qabanayso, waa khasab in lagu siiyo ugu yaraan lacagta ugu yar ee lagu shaqeeyo. 

Maqnaanshahan lacagtu kuu socoto waxa uu dhici karaa haddii:

• Aad jiran tahay
• Aad u baahan tahay inaad daryeesho qof ehel ah oo jiran
• Aad u baahan tahay inaad ka qaybgasho duugin qof ehel ah oo geeriyooday ama xusid, ama si aad wax uga qabato arrimo dhaqaale ama kuwa sharci iyadoo sababtu tahay geeri

Waxa aad kasban 1 saac oo jirro ama amaan ah 30 kii saac ee aad shaqeysaba. Waxa aad kasban kartaa ilaa iyo 48 saac sannad walba ama ka badanba haddii ay shaqadaaddu taa ay doorato. Haddii magaaladda aad ka shaqeysaa ay leedahay sharciyo kale oo ilaalin ah, shaqaddu waa inay taa u hogaansantaa. 

Waxa aad xaq u leedahay fasaxa jirradda iyo waqtiga amaanka haddii aad:

• u shaqayso ugu yaraan 80-saacadood sannad shaqo Minnesota iyo
• aadana ahayn qandaraasle madax-banaan.

Xaq baad u leedahay xataa haddii aad tahay shaqaale ku meelgaarka ah ama saacado yar shaqeeya. Qaar ka mid ah qoysaska daryeel-bixiyeyaasha ah iyagoo adeegsanaya deeqda gargaarka macmilka waxa ay dooran karaan inaysan qaataan fasaxan. Shaqaalaha ku jira heshiiska wadarta gorgortanka shaqaalaha ee saraha iyo dhismayaashu waxa ay dooraan karaan sidoo kale inaysan qaadab fasaxan.

Minnesota Department of Labor and Industry (Waaxda Shaqaalaha Iyo Warshadaha ee Minnesota)
www.dli.mn.gov  
(651) 284-5005 or
1-800-DIAL-DLI (1-800-342-5354)

U.S. Department of Labor (Waaxda Shaqada Ee Mareykanka)
www.dol.gov
1-866-4-USA-DOL (1-866-487-2365)