Maxkamadaha Dacwadaha Madaniga

Waxaa tusaale inoo noqon kara:

• Waxa aad iibsatay gaari duug ah, iibiyaha ayaa been kaaga sheegay xaaladda gaariga. 
• Qof ayaa u shaqeysay oo lacagtii kuu diiday.
• Qof guri kula kireystay oo aad lacag ku leedahay ama alaab ayuu kaa heystaa. 
• Qof ayaa kuu sheeganaya alaab uu kuu heysto (qiimuhu waa inuu ka yaraadaa $20,000). 
• Deriskaaga ayaa dhibaato u geystay hantidaada. 
• Kireeyaha guriga oo aan dayactirin guriga oo aad dooneyso in kirada qaar laguu celiyo.
• Kireeyaha oo aan kuu soo celin lacagta keydka ee kirada (security deposit). 

Akhri xogta urursan ee, Lacagta Keydka Ee Kirada.

• Marka ugu horeysa isku day in aad qofka la gaarto wax heshiis ah . Waraaq u qor aad ku cadeyneyso waxa aad sheeganeyso iyo sababta. Taariikhda ku qor.  Nuqul (koobi) ka reebo. Waxa aad ugu sheegi kartaa in aad maxkamadda ka dacwooneyso  u qabo muddo 2 todobaad ah inuu kaaga soo jawaabo  Ha muujin caro hana isticmaalin erayo xunxun - dhabta ka hadal.   Waa in aad xusuusnaataa in waxyaabaha aad warqadda ku qorto uu qaaligu akhrin doono.  

• Ka fikir “dhexdhexaadin.” Dhexdhexaadinta waa hab lagu xaliyo khilaafka maxkamadda ka hor.  Dhexdhexaadiyayaasha waa dad loo tababaray in ay dhageystaan xaqiiqada waxyaabaha la isku hayo oo isku soo dhaweeyaan dhinacyada is haya.   Waxa ay ka caawiyaan in heshiis la gaaro iyada oo qof walba waxa uu doonayo ay u cadahay.   Dhinaca kale waa inuu ogolaadaa dhexdhexaadinta. Warqadaada waxa aad ku weydiin kartaa haddii dhinaca kale ay doonayo dhexdhexaadin.   
  
  Si aad u ogaato barnaamijyada dhexdhexaadinta ee degaankiina:
  
  Ka hubi Dhexdhexaadinta Bulshada ee Minnesota (Community Mediation Minnesota) ee https://communitymediationmn.org. 
  
  Waxa kale oo aad wici kartaa 2-1-1 ama fariin qoraal ah ugu soo diri kartaa nawaaxiga aad degan tahay 898-211 ama kala hadli kartaa barta internetka www.211unitedway.org/about-211/somali/.   
  
  Bogga internetka ee maxkamadda waxa aad ka heli kartaa macluumaadka iyo liiska dhexdhexaadiyayaasha: www.mncourts.gov/Help-Topics/AlternativeDisputeResolution.
   
• Haddii ay wax ka badan hal dacwad, la tasho qareen inta aadan dawacadda diiwaan gelin.  Waxaa suurogal ah in aadan laba dacwadood furi karin dhawr shay oo isku mar dhacay.  
  
  Tusaaale ahaan – shil gaari ayaad gashay oo aad Maxkamadda Madaniga kaga dacwootay . Gaariga kaliya oo aad dacwadda ku koobto, waxa suurogal in aad lumiso dacwad kale oo aad dhaawaca kaa soo gaaray shilka kaga dacwoon laheyd.  

Waxaa jira 2 siyaabood oo lagu diiwaan geliyo dacwad.

1. There Waxaa jira Habraac iyo Barnaamij Diiwaan gelin oo cusub (Guide and File program) oo uu kuu ogolaada inaad sameysato aadna diiwaangeliso foomamka aad ugu baahan tahay maxkamadda madaniga ah. Gal shabakada www.mncourts.gov, riixna Hel Foomamka (‘Get Forms,’) riix  Maxkamadda Madaniga/Qaamaha Yaryar (‘Conciliation / Small Claims Court.’) Wax walba oo aad u baahan tahay inaad ogaato waa qayb ka mid ah barnaamijkan. 

                                   AMA

2. La soo bax (download) foomamka ka dibna adigu kaligaa xareyso

• Dacwadaada ka diiwaangeli Maxkamadaha Madaniga ee degmada uu degan yahay qofka aad dacweeneyso. Haddii ay tahay goob ganacsi, ka diiwaan geli dacwada degmada ay xafiis ku leeyihiin.
  
  Haddii aad kireeyaha ku dacweyneyso keydka kirada, dhibaato la xiriirta xagga dayactirka, ama kirada guri degaan ka bax ah, waxa aad dacwadaada ka diiwaan gelin kartaa degmada uu gurigu ku yaalo ama halka uu degan yahay kireeyaha.
   
• Maxkamadda ayaad ka heleysaa foomamka aad u baahan tahay. Waxaa lagu magacaabaa “Plaintiff's Statement of Claim” (Warbixinta Qaansheegashada).”
  
  Waxa aad sidoo kale ka heli kartaa barta internetka. Soo booqo www.mncourts.gov.
  
  Haddii aad dooneyso tilmaamaha buuxinta foomka, ama aad u baahan tahay “Affidavit of Service (Foomka Cadeynta Gaarsiinta)”, Guji Diiwaangelinta “Qaansheegashada Maxkamadda Madaniga ah (Filing a Conciliation Court Claim)” ee xirmada ku qoran liiska.
   

• Buuxi “Statement of Claim and Summons (Warbixinta Qaansheegashada).” Waxa aad u baahan tahay magaca buuxa ee qofka ama shirkadda aad dacawaynayso iyo ciwaankooda. Si aad u ogaato magaca sharciga ah ee ganacsi, kala xiriir Xoghayaha Gobolka (Secretary of State) khadka ah (651) 296-2803, ama barta www.sos.state.mn.us.

  Waxa kale aad macluumadka qoraal ahaan ugu weydiisan kartaa: 
  
  Secretary of State
  60 Empire Drive, Suite 100
  St. Paul, MN 55103
  
  Kolka aad xaraynayso foomamka waxaa jira khidmad lagu xareeyo. Khidmadda xareyntu ugu yaraan waa $65. Degmooyinka qaarkood waxa ay qaadaan intaa ka badan.  Waxa aad ka heli kartaa khidmadda ay ee degmadaaddu qaado barta ee https://mncourts.gov/ iyadoo soo hoos gelaysa Help Topics (Mowduucyadda Caawinta) – Court Fees (Khidmadda Maxkamadda) – District Court Fees (Khidmaddaha Maxkamadda Degmooyinka)
  
  Haddii uu dakhligaagu yar yahay, lacagta lagaama doonayo. Horay u soo qaado cadeyn muujineysa dakhligaaga. Xogheynta maxkamadda weydiiso Foomka Ka Cafinta Lacagta. Waxaa kale oo aad foomkan aad ka heli kartaa bogga internetka ee maxkamadda: http://www.lawhelpmn.org/forms. (ingiriisi kaliya)

Kolka la xareeyo foomamkaaga, maamulka maxkamadda ayaa kuu soo diri Wicitaan iyo taariikhda dacwadda la qaadayo boostadda. Eedaysane kasta waa in warqadaha loo geeyaa Wicitaankan iyo nuqul ah Oraahda Qaansheegadka ah. Tani waa si ay u ogaadaan sababta aad u dacawaynayso iyo marka maxkamadda la tagayo.  

Sidda waraqadaha loogu gaynayo eedaysane walba waxa ay ku xiran tahay cadadka qaansheegadka ah iyo meesha ay joogaan. 

Haddii cadadka qaanta aad sheeganaysaa ay tahay $2500 wax ka yar, eedayasanahana ciwaankiisu uu yahay Minnesota, IYO

• Haddii eedaysanaha ciwaankiisu uu yahay degmadda aad dacwadda ka xareysanayso, kolkaa maamulka maxkamadda ayaa waqadaha u geeya eedaysane walba iyadoo boostadda degdega ah ugu diraysa.
   
• Haddii ciwaanka eedaysanahu UUSAN ahayn degmadda aad dacwada ka xareyso laakiin wali uu yahay Minnesota, maamulka maxkamaddu waxaa DHICI karta inuu boostadda degdeg ah ugu diro eedaysane walba. Tani waxa ay ku xiran tahay nooca kiisku uu yahay. Hadii maamulka maxkamaddu uu warqadaha dacwadda u geyn eedaysanayaasha kiiskaaga, kolkaa waa khasab inaad adigu ugu geyso eedaysane walba warqadaha boostadda sugan. 
  
  Ka dibna aad maamulka maxkamadda uga xareyso cadeyn ah in warqadahii loo geeyey 60 cisho gudahood laga bilaabo kolka maxkamaddu ay soo saartay amarka Wicitaanka ah. 
  
  Si aad u cadeyso in waraqadihii la geeyey, xaree  Foomka Dhaarta ee Maxkamadda Dhexdhexaadinta ee Warqado Geynta (Conciliation Court Affidavit of Service form) ka dib kolka eedaysane walba loo geeyo warqadaha. U samee Foom Dhaarta Maxkamadda Dhexdhexaadinta ah oo u gooni ah eedaysane walba.
  
  Hadii aadan hubin sidda warqadaha loogu geeyo eedaysane, waxaa u baahan kartaa inaad hesho talo dhanka sharciga ah.
   

Haddii qaantaadu ay ka badan tahay $2,500, ciwaanka eedaysanahuna uu yahay Minnesota
Haddii cadadka qaansheegadkaagu uu ka badan $2500, kolkaa waa khasab in aad warqadaha ugu geyso eedaysane walba boostadda sugan. Ka dibna aad ugu xareyso cadeyn ah in warqadihii loo geeyey maamulka maxkamadda 60 cisho gudahood laga bilaabo kolka maxkamaddu ay soo saartay amarka Wicitaanka ah.

Si aad u cadeyso warqadihii in la geeyey, xaree Foomka Dhaarta ee Maxkamadda Dhexdhexaadinta ee Warqado Geynta (Conciliation Court Affidavit of Service form) ka dib kolka eedaysane walba loo geeyo warqadaha. U samee Foom Dhaarta Maxkamadda Dhexdhexaadinta ah oo u gooni ah eedaysane walba.

Hadii aadan hubin sidda warqadaha loogu geeyo eedaysane, waxaa u baahan kartaa inaad hesho talo dhanka sharciga ah.

Haddii ciwaanka eedaysanahu uusan ahayn Minnesota 
Kolkaa amarka Wicitaanka ah inta badan waa khasab in gacanta looga dhiibo eedaysanaha isagoo xaadir ah. Waxaa laga yaabaa inaad waydiisato shariif ama qof warqadaha maxkamadda dadka u geeya inuu amarka Wicitaanka ah u geeyo eedaysanaha. Xataa haddii qaantu ay tahay $2500 ama ay ka yar tahay. Si aad u cadeyso in warqadaha maxkamada dadka kale loo geeyey, waxa aad u baahan tahay inaad u xareyso Foomka Dhaarta ee Maxkamadda Dhexdhexaadinta ee Warqado Geynta (Conciliation Court Affidavit of Service form) oo u gooni ah eedaysane walba oo warqadaha loo geeyey. 

Waxaa jira noocyo ka mid ah eedaysanayaasha oo leh xeerar u gaar ah oo warqado geynta ah sidda shirkadaha caysmiska ee ka hawlgala dibadda gobolka iyo noocyo ka mid ah shirkadaha waaweyn. Haddii aadan hubin sidda eedaysane waqrad maxkamadeed loogu geeyo, waxaa dhici karta inaad u baahato inaad hesh talo dhanka sharciga ah.

Qofka aad dacweyso (eedeysanaha waxa uu diiwaangelin karaa dacwad liddi ku ah taada oo uu sheeganayo in iyaga lacag kugu leeyihiin.  Maxkamaddu way dhageysaneysaa cabashada liddiga kugu ah marka ay dhageysaneyso dacwadaada.

Qaar badan oo ka mid ah dacwadaha waxa ay ku dhamaadaan heshiis inta aan maxkamdda la gaarin.   Waxa kale oo aad heshiis gaari kartaa wax ka yar ka hor dhageysiga maxkamadda.  Ka fikir heshiis aad meel dhexe isugu timaadaan oo aad u soo jeediso dhinaca kale.   Xitaa haddii aad ku guuleysato maxkamadda, waxaa laga yaabaa in ay kugu adkaato helitaanka lacagta   Sidaa darteed, heshiis markiiba lacag lagu siinayo waa wax wanaagsan.

Heshiis kasta oo aad gaartaan waa inuu noqdaa mid qoraal ah! Labada dhinac waa in ay saxiixaan oo taariikhda ku qoraan. Heshiiska maxkamadda keen maalinta dhageysiga, oo maxkamaddu haka dhigto amar ka soo baxay.   Tani waxa ay kaa caawineysaa in ay xaqaaga ilaaliso haddii hadhow khilaaf soo baxo.  

• Qor wax kasta oo aad dooneyso in aad maxkamadda ka sheegto. 

• La hadal markhaatiyaasha oo weydiiso in ay yimaadaan dhageysiga.  Markhaatiyaasha oo maxkamadda yimaada ayaa ka wanaagsan qoraal ay maxkamadda u soo qoraan.  Sidoo kale, waxaa laga yaabaa in qaaligu aanu tixgelin qoraal ay markhaatiyaashu soo qoraan.   Haddii aanu qof muhim dooneyn inuu maxkamadda yimaado, weydiiso xogheynta “Maxakamad uga yeerid subpoena.” Maxkamad uga yeerid waa amar markhaatiga lagu farayo inuu maxkamadda yimaado ama keeno cadeynta.

• Haddii uu eedeysanaha hayo warqado ama cadeyn aanay ku siin, weydiiso xogheynta in ay u diro maxkamad uga yeeris.

• Saaxiibadaa u sharax waxyaabaha dacwadaada ku dhici kara haddii aanay maxkamadda imaan.

• Keen maxkamadda cadeymaha oo dhan sida sawirada, warqadaha, lacag qabashada iyo heshiiska kirada.  Adiga ayaa lagaa doonayaa in aad cadeyso dacwadaada oo aad soo bandhigto cadeynta la xiriirta tirada lacagta.

• Tag maxkamadda oo daawo dhageysi socda ka hor balantaada oo arag sida maxkamaddu u qaado dhageysiga. 

• Inta uu socod dhageysiga, waa in aad ixtiraamtaa qaaliga iyo eedeysanaha.  Haka dhex gelin hadalka marka ay dadka kale hadlayaan. Haka xanaaqin waxyaabaha uu eedeysanaha sheego.  Dacwadaadu waxa ay ku xiran tahay sida aad u dhaqanto.

Maxkamaddu inta badan go’aan ma gaarto xilliga dhageysiga.  Waxaa laga yaabaa in ay idin caawiyaan in aad adiga iyo eedeysanaha heshiis gaartaan dhageysiga.  Haddaii aanay gaarin, maxkamaddu xilli dambe ayey go'aanka gaartaa oo boostada ugu dirtaa dhinacyada kala duwan

Go’aanka maxkamadda ma aha dhaqangal ilaa ay 20 maalmood ka soo wareegto maalinta go’aanka la soo diray.   Maamulaha maxkamadda ayaa kugu sheegaya taariikhda ogeysiiska laguu soo diro.  Mudada 20 maalmood ah waxaa lagu magaacaa "mudada sugitaanka (stay period)." Waxa ay labada dhinacba siineysaa muddo ay racfaan kaga qaataan. 

Haa. Go’aanka Maxkamadaha Madaniga waxaa racfaan looga qaadan karaa maxkamadda degmada ee isla degmada.  Waa in aad ka diiwaangelisaa Maxkamadda Degmada.   Waxa aad ka heli kartaa Foomamka iyo tilmaamaha (forms and instructions) barta intenternetka ee: www.mncourts.gov.

• Guji „La Soo Bax Foomamka“
• Guji “Conciliation maxkamadda(Small Claims Court (Maxkamadda Dacwadaha Madaniga)”l
• Guji “Racfaanka”

Ogeysiiska racfaan ka qaadashada waa in aad ka diiwaangelisaa maamulka maxkamadda oo aad gaarsiisaa dhinaca kale labaatan (20) cisho gudahood taariikhda maxkaamddu kuu soo dirtay ama ku soo gaaray amarka maxkamadaha madaniga.      Haddii aadan diiwaangelin racfaanka mudada laguu qabtay waa la biibi’inayaa. 

Haddii aadan ku guuleysan maxkamadda degmada, waa in aad bixisaa $50 si aad u bixiso kharashka dhinaca kale.  Haddii aad ku guuleysato, waa in ay bixiyaan $50 oo kharashka dacwadda ah.  

Macluumaad dheeraad ee Madaniga waxa aad ka heleysaa Xafiiska Xeer Ilaaliyaha Gobolka ee https://www.ag.state.mn.us/Consumer/Handbooks/ConCourt/Default.asp